Prowadząc własną firmę, przedsiębiorca powinien być przygotowany na sytuacje, w której kontrahenci nie będą wywiązywali się z terminowych spłat zobowiązań. Odzyskiwanie długów nie należy do najprzyjemniejszych czynności związanych z prowadzeniem działalności, warto jednak być na to przygotowanym. Co zrobić, kiedy dłużnik nie chce uregulować swoich zobowiązań? Jakie narzędzia wykorzystać, aby odzyskać swoje pieniądze? Czy warto próbować odzyskać dług samodzielnie?
Odzyskiwanie długu – od czego zacząć?
W sytuacji, kiedy kontrahent unika płatności za wykonane usługi, należy przedsięwziąć środki mające na celu odzyskanie należnych zobowiązań. Przede wszystkim należy zebrać niezbędne dokumenty potwierdzające powstanie długu (umowy, faktury). Następnie warto odbyć rozmowę z dłużnikiem. Istnieje prawdopodobieństwo, że dług powstał w wyniku zaniedbania bądź zapomnienia o należytych płatnościach i wystarczy słowne przypomnienie, aby zobowiązanie zostało uregulowane. W sytuacji, gdy dłużnik po odbytej rozmowie wciąż nie przesłał wynikającej z umowy czy faktury kwoty pieniędzy, można przesłać wezwanie do zapłaty. Warto taki dokument przesłać pocztą z opcją potwierdzenia odbioru, aby mieć pewność, że korespondencja trafiła do odbiorcy. Wezwanie do zapłaty powinno zawierać informacje dotyczące danej płatności, m.in. numer faktury, kwotę, datę jej wystawienia, a także datę, kiedy powinna zostać uregulowana.
Brak spłaty zadłużenia upoważnia wierzyciela do naliczania odsetek ustawowych za zwłokę, o czym warto dłużnika poinformować. Kolejnym krokiem, który można podjąć, jest przekazanie informacji o zadłużeniu do Biura Informacji Gospodarczej (BIG), a następnie przedsądowe wezwanie do zapłaty w formie pisemnej. Przedsądowe wezwanie do zapłaty, podobnie jak w przypadku pierwszego wezwania musi zawierać informacje dotyczące zaległości i dodatkowo, o ile wierzyciel zdecydował się na naliczanie odsetek, kwotę skorygowaną o sumę należnych odsetek.
Windykacja polubowna (miękka)
Wybierając formy odzyskiwania zadłużenia, przedsiębiorca może zacząć od polubownych rozwiązań, które nie będą wymagały wszczęcia powstępowania sądowego. Windykacja polubowna polega na podjęciu negocjacji oraz zawarciu ugody pozasądowej, która będzie określała nowe warunki spłaty zadłużenia. Takie rozwiązanie pozwala pozyskać pisemne uznanie długu przez dłużnika, co może okazać się bardzo przydane w przypadku konieczności wejścia na drogę sądową. Ugoda powinna zwierać informacje dotyczące harmonogramu spłat, kwotę oraz ewentualne odsetki wynikające z opóźnień w spłacie zadłużenia.
Istnieje również możliwość zawarcia ugody przed sądem (postępowanie pojednawcze), którego można dokonać przed wniesieniem pozwu. Zawezwanie do próby ugodowej jest równoznaczne z przerwaniem biegu przedawnienia.
Do polubownej windykacji należności zalicza się również wszelkie próby kontaktu mające na celu poinformowanie dłużnika o nieuregulowanych płatnościach, jak również przesyłanie informacji związanych z podejmowanymi działaniami.
Windykacja sądowo-egzekucyjna
W sytuacji, gdy dłużnik uchyla się od spłaty zadłużenia, ostatecznością pozostaje wejście na drogę sądową, co prowadzi w konsekwencji do postępowania egzekucyjnego, prowadzonego przez komornika. Wierzyciel, który wszczyna postępowanie sądowe, musi złożyć pozew do sądu właściwego dla miejsca zamieszkania lub siedziby firmy dłużnika. Po złożeniu pozwu uzyskuje się nakaz zapłaty. Jeżeli dłużnik nie odwoła się od nakazu zapłaty, wierzyciel może wszcząć postępowanie klauzulowe. Wynikiem postępowania klauzulowego jest otrzymanie tytułu egzekucyjnego z klauzulą wykonalności. Po podjęciu powyższych kroków i ich poprawnym przeprowadzeniu można otworzyć postępowanie egzekucyjne i przekazać sprawę komornikowi. W sytuacji, gdy przedsiębiorca zdecyduje się na złożenie wniosku do komornika o wszczęcie postępowania wobec dłużnika, powinien załączyć do niego uzyskany w sądzie tytuł wykonawczy.
Korzystanie z usług firmy windykacyjnej
Wymienione wcześniej sposoby na odzyskanie długów dotyczyły samodzielnego działania wierzyciela. Istnieje również możliwość skorzystania z usług profesjonalnej firmy windykacyjnej, która podejmie się czynności związanych z odzyskaniem należnych zobowiązań. Firmy windykacyjne posiadają niezbędne doświadczenie oraz odpowiednie instrumenty, które pomogą w skutecznym egzekwowaniu spłaty zadłużenia.
Ponadto przedsiębiorca, który zdecyduje się skorzystać z oferty firmy zewnętrznej, nie będzie musiał uczestniczyć w często nieprzyjemnym procesie zabiegania o należne środki pieniężne, jak również zaoszczędzi czas, który w przypadku samodzielnego odzyskiwania długów musiałby przeznaczyć na wykonywanie telefonów, przesyłanie wezwań do zapłaty czy negocjacji z dłużnikiem.
Sprzedaż długów
Warto również wspomnieć o sprzedaży wierzytelności, czyli przeniesieniu prawa do danej wierzytelności z jednego podmiotu gospodarczego na inny. Sprzedaż długów polega na podpisaniu umowy cesji między sprzedającym wierzytelność (zbywającym) a stroną nowym wierzycielem (nabywcą). Sprzedaży wierzytelności można dokonać na tzw. giełdzie długów lub skorzystać z oferty firmy windykacyjnej. Pozbycie się długów na podstawie umowy cesji zapewni wierzycielowi szybkie odzyskanie należnych zobowiązań, co może znacząco wpłynąć na poprawę płynności finansowej przedsiębiorstwa.
